મરદ ના દુહા

                    રણશીંગા વાગે સુતા જાગે કાયર ભાગે કામ પડે,
                    ધગ ધગતી ધરતી ફોજુ ફરતી વિનાશ કરતી તેગ વડે,
                    જનનીના જાયા કવિએ ગાયા લોક વિરલા કોક જડે,
                    મેદાને મરવા અવસર વરવા મરદ કસુંબલ રંગ ચડે–
                    જીય મરદ કસુંબલ રંગ ચડે
                    ધગધગતી ધારા, તોય બહારા, પાકે બહારા પોબારા,
                    ધરતી ગાજે, કાયર ભાગે, હાંકે દેતા, હોંકારા,
                    જનનીના જાયા કવિએ ગાયા લોક વિરલા કો’ક જડે,
                    મેદાને મરવા, અવસર વરવા, મરદ કસુંબલ રંગ ચડે.
                    જીય મરદ કસુંબલ રંગ ચડે


                    રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સમરાંગણથી આવે,
                    કેસરવરણી સમરસેવિકા કોમલ સેજ બિછાવે;
                    ઘાયલ મરતાં મરતાં રે! માતની આઝાદી ગાવે.
                    કોની વનિતા, કોની માતા, ભગિનીઓ ટોળે વળતી,
                    શોણિતભીના પતિ-સુત-વીરની રણશૈયા પર લળતી;
                    મુખથી ખમ્મા ખમ્મા કરતી માથે કર મીઠો ધરતી.
                    ….. …
                    એવી કોઇ પ્રિયાનો પ્રીતમ આજ ચિતા પર પોઢે,
                    એકલડો ને અણબૂઝેલો અગન-પિછોડી ઓઢે;
                    કોઇના લાડકવાયાને ચૂમે પાવકજ્વાલા મોઢે.
                    એની ભસ્માંકિત ભૂમિ પર ચણજો આરસ-ખાંભી,
                    એ પથ્થર પર કોતરશો નવ કોઇ કવિતા લાંબી;
                    લખજો: ‘ખાક પડી આંહી કોઇના લાડકવાયાની’.
                    - ઝવેરચંદ મેઘાણી


વધુ સાહિત્ય માટે અહી ક્લિક કરો  આપણો દેશી ડાયરો